Jakie choroby kwalifikują się do orzeczenia stopnia niepełnosprawności?

lekarz2

Z pewnością nie każda dysfunkcja jest powodem do orzeczenia o niepełnosprawności. Lekarz przewodniczący zespołowi orzekającemu o niepełnosprawności zawsze musi wziąć pod uwagę, w jakim stopniu w konkretnym przypadku choroba upośledza funkcje życiowe pacjenta i jak dalece powoduje wypadnięcie z ról zawodowych, społecznych i psychologicznych. Pod uwagę bierze się również zdolność pacjenta do samodzielnego funkcjonowania, a także stopień rozwoju choroby. Należy zwrócić uwagę na fakt, że nie każda choroba, nawet jeśli w pewnym stopniu utrudnia normalne funkcjonowanie, będzie kwalifikowała się do orzeczenia o niepełnosprawności. Dla poszczególnych oznaczeń niepełnosprawności przygotowaliśmy skróconą listę typów chorób, w których przypadku najczęściej orzeka się o niepełnosprawności. Oczywiście każdy przypadek jest badany indywidualnie, ale z zasady choroby należące do opisanych przez nas grup kwalifikują pacjenta do uzyskania pozytywnego orzeczenia o niepełnosprawności.

1. Upośledzenie umysłowe, aby stanowiło podstawę do orzeczenia niepełnosprawności, musi mieć przynajmniej umiarkowany stopień.

2. W grupie chorób psychicznych do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności kwalifikują pacjenta zaburzenia psychotyczne, zaburzenia nastroju (co najmniej umiarkowane), utrwalone zaburzenia lękowe (o dużym nasileniu) oraz zespoły otępienne. Warunkiem orzeczenia niepełnosprawności z kodem choroby psychicznej jest najczęściej wykluczenie pacjenta z ról społecznych.

3. Zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu utrudniają sprawną komunikację werbalną. Przyczyną takiego stanu rzeczy może być całkowita lub częściowa utrata krtani, upośledzenie pracy fałd (strun) głosowych, zaburzenia związane z niewłaściwym funkcjonowaniem nerwowego ośrodka mowy, a także głuchota, głuchoniemota lub upośledzenie słuchu. Nie ma znaczenia etiologia chorób, ale w przypadku upośledzenia słuchu ważne jest dla orzekania o niepełnosprawności, czy w danym przypadku aparat słuchowy lub implant są w stanie wystarczająco poprawić słuch pacjenta. Jeśli tak – pacjent nie jest osobą niepełnosprawną.

4. Choroby narządu wzroku są przyczyną orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli zastosowanie szkieł korekcyjnych nie przynosi wystarczającej poprawy, a więc pacjent wciąż ma ostrość widzenia w jednym oku znacznie lepszą od ostrości w drugim oku albo kąt widzenia jest nie większy niż 30°. Jeżeli zastosowanie okularów korekcyjnych eliminuje problem, wówczas pacjent jest uznawany za osobę w pełni sprawną.

5. Niepełnosprawność z narządu ruchu orzekana jest w wielu przypadkach, począwszy od wad wrodzonych i rozwojowych, przez choroby zwyrodnieniowe, układowe, zapalenia, choroby kości, chrząstek, nowotwory narządu ruchu, a także zmiany pourazowe, przy czym w tym przypadku koniecznym jest, aby choroba nie tylko uszkadzała tkankę, ale też wpływała na funkcję narządu ruchu. O niepełnosprawności orzeka się zawsze z uwzględnieniem możliwości kompensacyjnych, ponieważ nie każda choroba, nawet poważna, jest na tyle dokuczliwa, aby pacjent nie mógł sobie samodzielnie poradzić – wiele zależy od kwalifikacji zawodowych i dotychczasowej pracy, ponieważ niepełnosprawność zawsze ocenia się w kontekście ról społecznych i zawodowych.

6. Epilepsja, bez względu na przyczyny, jest powodem do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli napady padaczkowe mają charakter powracający.

7. Jeśli chodzi o niepełnosprawność z tytułu chorób krążenia lub chorób układu oddechowego, to w praktyce musi dojść do powikłań, aby zostały one uznane za podstawę do orzeczenia o niepełnosprawności. Tak jest w przypadku nadciśnienia, które musi mieć konsekwencje narządowe, zaburzenia rytmu serca, które muszą prowadzić do II stopnia niewydolności, miażdżycą nóg (też od II stopnia), a nawet nowotworami płuc lub opłucnej, których efektem musi być ograniczenie wydolności oddechowej. Do tego dochodzą choroby obturacyjne, przewlekłe oraz zakaźne, o ile prowadzą do niewydolności oddechowej.

8. Choroby układu pokarmowego mogą być przyczyną orzeczenia o niepełnosprawności, jeśli zaburzają wyraźnie pracę układu. Oznacza to, że do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności kwalifikują pacjenta m.in. nowotwory któregokolwiek organu, choroby przełyku z zburzeniami funkcjonalnymi, powikłania po resekcji żołądka, przewlekłe choroby jelit zaburzające wchłanianie składników pokarmowych, choroby wątroby o różnej etiologii, zapalenia, w tym zapalenie trzustki, NZJ czy zapalenie wątroby.

9. Niepełnosprawnym z układu moczopłciowego może zostać pacjent chory na nowotwór złośliwy nerek lub pęcherza moczowego, u którego stwierdzono niewydolność nerek lub ich zwyrodnienie (najczęściej wielotorbielowate) albo inne choroby nerek prowadzące do mocznicy niezależnie od etiologii schorzenia.

10. Długa jest lista chorób neurologicznych, które predestynują pacjenta do uzyskania pozytywnego orzeczenia o niepełnosprawności. Wśród schorzeń, które kwalifikują do jego uzyskania znajdują się udary mózgu przebiegające z widocznymi deficytami neurologicznymi, guzy centralnego układu nowotworowego, cerebrastenia lub encefalopatia, choroby zapalne układu nerwowego przebiegające z widocznymi deficytami neurologicznymi, uszkodzenia poszczególnych nerwów lub układów funkcjonalnych, jeśli prowadzą do zaburzeń neurologicznych.

11. Grupa innych schorzeń kwalifikujących do uzyskania orzeczenia o niepełnosprawności obejmuje między innymi zeszpecenia utrudniające dopasowanie się do ról społecznych, choroby układu krwiotwórczego, choroby endokrynologiczne, jeśli leczenie nie daje odpowiednich efektów, a także choroby odzwierzęce począwszy od II stadium  rozwojowego.

Podsumowanie

Lista jednostek chorobowych, które umożliwiają uzyskanie orzeczenia o niepełnosprawności nie istnieje. Dla potrzeb orzekania mniejsze znaczenie ma jednostka systematyczna choroby, a większe wpływ, jaki wywiera na pacjenta o określonej konstytucji biologicznej, rolach społecznych i zawodowych. Zespół orzekający o niepełnosprawności skupia się przede wszystkim na objawach i stopniu, w jakim utrudniają one pacjentowi funkcjonowanie w dotychczasowych rolach. Stąd też lista chorób, którą przygotowaliśmy nie ma charakteru wyczerpującego, a jest raczej ogólnym zestawem wskazań do orzeczenia o niepełnosprawności, z którego korzystają lekarze orzecznicy.

Podobne wpisy